Po zażyciu antybiotyków: Co jeść, aby pomóc jelitom wrócić do zdrowia?

Jaki wpływ mają antybiotyki na jelita?

Antybiotyki nie tylko zwalczają szkodliwe bakterie, ale także wpływają na dobre bakterie. Przypomina to pożar lasu, w którym oportunistyczne gatunki szybko rosną po zniszczeniu roślinności; w jelitach po leczeniu dominują szybko rosnące mikroby, zmniejszając różnorodność i funkcjonalność ekosystemu.

Na szczęście rodzime bakterie nie zostają całkowicie zniszczone. Niektóre odporne kolonie przeżywają w obszarach, do których lek dociera w mniejszym stopniu i wraz z bakteriami, które docierają poprzez dietę i środowisko, pomagają ponownie zaludnić jelita. Odzyskanie pełnej różnorodności może jednak zająć tygodnie lub nawet miesiące, w zależności od czynników takich jak wiek, styl życia i częstotliwość stosowania antybiotyków (Dethlefsen & Relman, 2011).

Dieta jako sprzymierzeniec w powrocie do zdrowia

1. KLUCZOWA ROLA BŁONNIKA

Korzystne bakterie w jelitach często wykorzystują błonnik jako źródło energii. Ostatnie badania wykazały, że dieta bogata w błonnik wspiera różnorodność i wzrost tych bakterii(Desai i in., 2016; Makki i in., 2018).

Uwzględnij pokarmy bogate w błonnik, takie jak

• Warzywa: szparagi, karczochy, cebula, pory, czosnek, brokuły, szpinak.
• Owoce: banany, jabłka, gruszki, jagody
• Rośliny strączkowe: soczewica, ciecierzyca, fasola
• Pełne ziarna: płatki owsiane, brązowy ryż, komosa ryżowa
• Orzechy i nasiona: migdały, chia, siemię lniane

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca minimalne spożycie 25 gramów błonnika dziennie dla osób dorosłych przy zdrowej diecie, chociaż sugeruje, że wyższe spożycie 25-30 gramów dziennie może zapewnić dodatkowe korzyści zdrowotne.

2. SFERMENTOWANA ŻYWNOŚĆ (NATURALNE PROBIOTYKI)

Sfermentowana żywność zawiera społeczności bakterii i drożdży, które mogą pomóc uzupełnić korzystne gatunki w jelitach. Chociaż dowody są nadal ograniczone, żywność ta może uzupełniać dietę w okresie rekonwalescencji. takie jak kimchi, kefir, jogurt lub jogurt.

Uwzględnij sfermentowaną żywność, taką jak

• Zwykły niesłodzony jogurt
• kefir
• Kapusta kiszona, kimchi i naturalnie sfermentowane ogórki kiszone
• Miso i tempeh
• Kombucha

3. ŻYWNOŚĆ ZE SKŁADNIKAMI BIOAKTYWNYMI

Żywność ze składnikami bioaktywnymi to taka, która poza wartością odżywczą ma korzystny wpływ na zdrowie.

Obejmują one żywność przeciwzapalną i bogatą w polifenole, taką jak:

• Zielona herbata i czarna herbata
• Czyste kakao (>85% kakao)
• Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia
• Czerwone owoce, winogrona i owoce cytrusowe
• Przyprawy, takie jak kurkuma i imbir.

4. DEBATA NA TEMAT STOSOWANIA PROBIOTYKÓW

Ponad dekadę temu uważano, że suplementy probiotyczne mogą pomóc złagodzić skutki uboczne, takie jak biegunka i skurcze wywołane antybiotykami. Jednak najnowsze badania podważają tę strategię. Obecne badania sugerują, że podawanie probiotyków może nie sprzyjać odbudowie mikrobiomu, a w niektórych przypadkach może nawet ją opóźniać. Hipoteza zakłada, że wprowadzając ograniczoną grupę gatunków bakterii, mogą one konkurować z rodzimymi bakteriami o przestrzeń i składniki odżywcze, a nawet wytwarzać substancje hamujące wzrost tych ostatnich (Suez i in., 2018).

Probiotyki prawdopodobnie nie szkodzą, ale też nie gwarantują pełnego powrotu mikrobiomu do stanu sprzed leczenia.

* Jak zawsze, przed wprowadzeniem znaczących zmian w diecie lub rozpoczęciem przyjmowania suplementów należy skonsultować się z lekarzem, który może udzielić indywidualnej porady.