Zanieczyszczenia w naszych kieliszkach: europejskie wina zanieczyszczone PFAS

Czym dokładnie są PFAS?

Za tą dość barbarzyńską nazwą (oznaczającą "substancje per- i polifluoroalkilowane") kryją się bardzo odporne związki chemiczne, stosowane w przemyśle od lat 50. ubiegłego wieku. Są one wykorzystywane do produkcji materiałów nieprzywierających, wodoodpornych lub odpornych na ciepło. Można je znaleźć w patelniach, odzieży technicznej, opakowaniach... ale także w niektórych pestycydach.

Problem? Substancje te prawie nigdy się nie rozkładają. Stąd ich przydomek "wiecznych zanieczyszczeń". Gdy znajdą się w środowisku, przenikają wszędzie: do wody, gleby, roślin... a tym samym do naszej żywności.

PFAS w winie: co mówią badania

Analiza przeprowadzona w Niemczech na około sześćdziesięciu europejskich winach wykazała systematyczną obecność PFAS, w szczególności TFA (kwasu trifluorooctowego), produktu ubocznego tych substancji. I to nie w niepotwierdzonych ilościach.

Według Reporterre, TFA został wykryty w 100% analizowanych próbek, z wyższymi poziomami w winach wyprodukowanych po latach 80-tych. Dlaczego akurat ten okres? Ponieważ to właśnie wtedy nastąpiła eksplozja stosowania fluorowanych pestycydów w winnicach.

Badanie wskazuje również na utrzymywanie się tych pozostałości pomimo metod winifikacji i filtracji. Mówiąc wprost: produkt końcowy nie może uniknąć zanieczyszczenia.

Jakie są zagrożenia dla zdrowia?

PFAS są obecnie podejrzewane - a czasami potwierdzane - o wpływ na zdrowie, nawet przy niskich dawkach. Najpoważniejsze obawy obejmują

• problemy z płodnością
• wpływ na układ hormonalny
• uszkodzenie wątroby i nerek
• osłabienie układu odpornościowego.

ANSES (francuska krajowa agencja zdrowia i bezpieczeństwa) już teraz zaleca drastyczne ograniczenie ekspozycji na te substancje, które z czasem kumulują się w organizmie.

Według Midi Libre, "nie zidentyfikowano jeszcze bezpośredniego wpływu samego spożycia wina, ale to zwielokrotnienie źródeł narażenia stanowi problem".

Co możesz zrobić jako konsument?

Nie jest łatwo czuć się zaniepokojonym bez poddawania się lękowi. Ale kilka prostych kroków może pomóc:

• Zwróćsię ku winom organicznym, naturalnym lub biodynamicznym, które ograniczają (lub nawet wykluczają) stosowanie chemicznych pestycydów. Nie gwarantuje to "zerowej zawartości PFAS", ale znacznie zmniejsza ryzyko.
• Zmieniaj źródła alkoholu i żywności, aby uniknąć efektu "kumulacji".
• Wspieraj producentów wina zaangażowanych w ekologiczną transformację, preferując krótkie kanały dystrybucji i domagając się etykiet wysokiej jakości.

I oczywiście nie demonizować wina, ale spożywać je z pełną świadomością faktów. Jak to często bywa, liczy się regularność i dawka!

Krótko mówiąc: toast, tak... ale bądź na bieżąco

Nikt nie chce wznosić kieliszka na myśl o toksycznych substancjach. A jednak PFAS są tam, dyskretne, niewidoczne, ale bardzo obecne. Wino to tylko jeden z przykładów, przypominający nam o tym, w jakim stopniu nasze wybory żywieniowe są powiązane z szerszymi praktykami rolniczymi.

Nie jest to powód do wyrzucenia butelki za burtę (zwłaszcza jeśli jest to dobry rocznik), ale zaproszenie do zastanowienia się nad tym, co pijemy i do wspierania tych, którzy uprawiają inaczej.

I bądźmy szczerzy: dobry kieliszek wina dzielony z dobrymi sezonowymi produktami jest jeszcze lepszy, gdy wiesz, że jest to trochę bardziej szanujące twoje zdrowie... i naszą planetę :)